W 2019 roku w Unii Europejskiej została przyjęta tzw. dyrektywa Omnibus, która przewiduje liczne zmiany w dotychczasowym prawie ochrony konsumenta. Z całą pewnością jest to rozwiązanie innowacyjne, które od razu dostrzegane jest przez klientów. Przepisy dyrektywy mają bowiem  znaczący wpływ na działalność przedsiębiorców. Przede wszystkim dotyczy to pojawienia się nowych obowiązków przedsiębiorców w zakresie informowania o stosowanych przez nich praktykach cenowych.

Źródło: daan.pl

Najwięcej emocji wzbudzało i nadal wzbudza nowy obowiązek informowania przez przedsiębiorcę o rzeczywistych obniżkach cen oraz stosowanych dotychczas promocjach cenowych. 

Dyrektywa Omnibus weszła w życie już w styczniu 2020 roku, a państwa członkowskie Unii Europejskiej były zobowiązane do jej implementacji w przepisach krajowych najpóźniej do maja 2022 roku. Jednak zarówno w Polsce, jak i w kilku innych państwach doszło do opóźnień związanych z wdrażaniem dyrektywy. Ostatecznie nowe przepisy w Polsce zaczęły obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2023 roku.

Do momentu przyjęcia nowej dyrektywy, obowiązki przedsiębiorcy w zakresie informacji o cenach (Dyrektywa 98/6/WE), ograniczały się w praktyce jedynie do podawania aktualnej ceny produktu, a także ceny za jednostkę miary (tj. ceny za litr, kilogram albo dowolną jednostkę stosowaną przez dane państwo członkowskie). Dyrektywą Omnibus dodano nowy zapis (art.6a), wprowadzający dodatkowy obowiązek dla przedsiębiorcy w zakresie informowania klientów o stosowanych obniżkach i promocjach. Nad zagadnieniem tym pochylono się, ponieważ Komisja Europejska dostrzegła pewne praktyki powszechnego manipulowania cenami i tym samym wprowadzania klientów w błąd poprzez sztuczne zawyżanie ceny przed rozpoczęciem planowanej promocji (zwłaszcza w okresie Black Friday oraz Cyber Monday).

Zgodnie ze zmianą wprowadzoną przez dyrektywą Omnibus, obecnie w każdym ogłoszeniu o obniżce ceny należy podać wcześniejszą cenę obowiązującą przez określony okres przed zastosowaniem aktualnej obniżki ceny. Przy czym, w myśl art. 6a ust. 2, wcześniejsza cena oznacza najniższą cenę stosowaną przez przedsiębiorcę w okresie, nie krótszym niż 30 dni, przed zastosowaniem obecnej obniżki ceny.

Trzeba zaznaczyć, że dodatkowe, narzucone dyrektywą Omnibus, obowiązki dotyczące informowania klientów o obniżkach cen dotyczą zarówno przedsiębiorców działających tradycyjnie, jak i przedsiębiorców internetowych, tzn. prowadzących biznes online, oraz przedsiębiorców prowadzących sprzedaż katalogową i telesprzedaż. Nowe przepisy dotyczą jednak jedynie sprzedawców, czyli przedsiębiorców, którzy zawierają umowy z konsumentami i realnie odpowiadają za cenę danego towaru.

Obowiązek ten nie dotyczy zatem podmiotów prowadzących wyszukiwarki i porównywarki cenowe w Internecie, przy czym trzeba pamiętać, że za pośrednictwem internetowych wyszukiwarek oraz platform handlowych, konsument bardzo często uzyskuje ważne dla niego informacje o aktualnych cenach i promocjach. Dlatego, pomimo że nowy obowiązek informacyjny w zakresie podawania cen formalnoprawnie ich nie dotyczy, to jednak podmioty te powinny poszukać rozwiązania, które pozwoli na zrealizowanie tego obowiązku własnym klientom (tj. sprzedawcom korzystającym z szeroko dostępnych platform internetowych i internetowych porównywarek cen).

Warto zaznaczyć, że art. 6a dyrektywy Omnibus ma również zastosowanie do przedsiębiorców mających siedzibę poza obszarem Unii Europejskiej, które jednak kierują swoją ofertę sprzedażową do konsumentów unijnych.

Na zakończenie należy wspomnieć, że przedsiębiorcy nie mogą traktować nowego obowiązku informacyjnego z przymrużeniem oka. Zarówno Inspekcja Handlowa, jak i Prezes UOKiK sprawują nadzór nad przestrzeganiem nowych przepisów. Wiele praktyk przedsiębiorcy w obszarze udostępniania klientowi informacji o obniżkach cen podlega zatem monitorowaniu i bieżącej ocenie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Organ ten, jeśli uzna daną praktykę przedsiębiorcy za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, nałożyć na przedsiębiorcę karę, wynoszącą nawet 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym! Ponadto Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) może ukarać osobę, która zarządza przedsiębiorcą karą w wysokości nawet do 2 000 000 zł, jeżeli uzna że osoba ta, umyślnie i celowo dopuściła przez swoje zaniechanie bądź działanie do praktyk, które naruszają interesy konsumentów.